Tafsiri ya surat Al-Munafiqun

Ilishuka Madina

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwingi wa kurehemu.

1. Wanapokujia wanafiki husema: Tunashuhudia ya kuwa wewe ni Mtume wa Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu anajua kuwa wewe ni Mtume wake, na Mwenyezi Mungu anashuhudia ya kuwa hakika wanafiki ni waongo. 2. Wamevifanya viapo vyao ni ngao, na wao wakaizuia Njia ya Mwenyezi Mungu. Hakika ni mabaya kabisa waliyokuwa wakiyafanya. 3. Hayo ni kwa sababu ya kuwa waliamini, kisha wakakufuru; kwa hivyo umepigwa muhuri juu ya nyoyo zao. Kwa hivyo hawafahamu lolote. 4. Na unapowaona, miili yao inakupendeza, na wakisema, unasikiliza usemi wao. Lakini wao ni kama magogo yaliyoegemezwa. Wao hudhania kila ukelele unaopigwa ni kwa ajili yao. Hao ni maadui; tahadhari nao. Mwenyezi Mungu awaangamizilie mbali! Vipi wanapotoka mbali na haki? 5. Na wanapoambiwa: Njooni ili Mtume wa Mwenyezi Mungu akuombeeni maghfira, huvigeuza vichwa vyao, na unawaona wanageuka nao wamejaa kiburi. 6. Sawa sawa kwao, ukiwatakia maghfira au hukuwatakia maghfira, Mwenyezi Mungu hatawaghufiria. Hakika Mwenyezi Mungu hawaongoi watu wavukao mipaka.

# {1} Nabii - rehema na amani za Mwenyezi Mungu zimshukie - alipokuja Madina, na Uislamu ukawa mwingi na ukapata nguvu ndani yake; watu kutoka kwa wakazi wake, kutoka Aws na Khazraj, walianza kuonyesha imani na kuficha ukafiri. Ili heshima yao ibakie, damu zao zisimwagwe, na mali zao zihifadhiwe. Basi Mwenyezi Mungu akataja miongoni mwa maelezo yao yale wanayoweza kujulikana kwayo; Ili waja wake wawe na tahadhari nao na wawajue vyema, akasema: "Wanapokujia wanafiki husema" kwa njia ya uwongo: "Tunashuhudia ya kuwa wewe ni Mtume wa Mwenyezi Mungu." Ushahidi huu wa wanafiki wanaufanya kwa njia ya uwongo na unafiki, ingawa hakuna haja ya ushahidi wao huo katika kumuunga mkono Mtume wake, kwani Mwenyezi Mungu "anajua kuwa wewe ni Mtume wake, na Mwenyezi Mungu anashuhudia ya kuwa hakika wanafiki ni waongo" katika maneno yao na madai yao, na kwamba huu si uhakika wao.

# {2} "Wamevifanya viapo vyao ni ngao" wanayojikinga kwayo kutokana na kunasibishwa na unafiki, basi wenyewe wakijizuia njia yake, na wakawazuia wengine ambao hawajizuia hali zao. "Hakika ni mabaya kabisa waliyokuwa wakiyafanya." Ambapo walidhihirisha imani, lakini wakaficha ukafiri, na wakaapa juu ya hilo na wakajidai na kufanya watu kufikiri kwamba ni wakweli.

# {3} "Hayo" yaliyowapambia unafiki "ni kwa sababu" hawakai imara katika Imani, bali "waliamini, kisha wakakufuru; kwa hivyo umepigwa muhuri juu ya nyoyo zao" kwa namna kwamba heri haiwezi kuingia humo kamwe. "Kwa hivyo hawafahamu lolote" katika yale yenye kuwanufaisha wala yenye kuwaletea masilahi yao.

# {4} "Na unapowaona, miili yao inakupendeza" kutokana na uzuri wake na kung'aa kwake. Na wakisema, sikiliza maneno yao. Hiyo ni: kwa sababu ya hoja zao nzuri, unafurahia kuisikiliza. Miili yao na maneno yao yanastaajabisha, lakini hakuna nyuma ya maadili mema au uwongofu mzuri, na ndiyo maana akasema: "Na wakisema, unasikiliza usemi wao" kutokana na uzuri wa matamshi yao. Kwa hivyo, miili yao na maneno yao yatafurahisha, lakini nyumba ya hayo hakuna chochote cha tabia nzuri na uwongofu mwema. Ndiyo maana akasema, "wao ni kama magogo yaliyoegemezwa" yasiyo na manufaa yoyote na wala mtu hapati kutoka kwayo isipokuwa madhar matupu. "Wao hudhania kila ukelele unaopigwa ni kwa ajili yao." Haya ni kwa sababu ya woga wao, hofu yao, udhaifu wa nyoyo zao na shaka yao. Wanachelea kwamba hayo yatakuja kujulikana. Basi hao "ni maadui" kiuhalisia. Kwa sababu adui wa wazi anayejulikana ni dhaifu zaidi kuliko adui asiyetambulika, ambaye anafanya hadaa na njama, anadai kwamba ni kipenzi mlinzi, ilhali ni adui wa wazi. "Basi tahadhari nao. Mwenyezi Mungu awaangamizilie mbali! Vipi wanapotoka mbali na haki" ambayo ni Dini ya Kiislamu, baada ya kubainika ushahidi wake na sifa zake zikawa wazi, wakauendea ukafiri, ambao hauwafaidishi chochote isipokuwa hasara na mashaka?

# {5} " Na wanapoambiwa" wanafiki hawa: "Njooni ili Mtume wa Mwenyezi Mungu akuombeeni maghfira" kwa yale mliyoyafanya; Ili kuboresha hali zenu na yakubaliwe matendo yenu, wanalikataa hilo kabisa, na "huvigeuza vichwa vyao" kwa njia ya kukataa kuomba dua kutoka kwa Mtume, "na unawaona wanageuka" mbali na haki kwa sababu ya kuichukia, "nao wamejaa kiburi" wakikata kuifuata kwa uasi na ukaidi. Hii ndiyo hali yao wanapoitwa wamuombe Mtume kuwaombea dua.

# {6} Haya ni katika upole wa Mwenyezi Mungu na ukarimu wake kwa Mtume wake; kwa kuwa hawakumjia na akawaombea msamaha. Kwani ni "sawa" ikiwa anawaombea msamaha au la, kwa sababu "Mwenyezi Mungu hatawaghufiria." Hilo ni kwa sababu wao ni watu wavukao mipaka, walio mbali na utiifu kwa Mwenyezi Mungu, ambao wanaupendelea ukafiri kuliko imani. Kwa hivyo, kuwaombea msamaha kwa Mtume hakutakuwa na manufaa yoyote kwao ikiwa atawaombea msamaha. Kama alivyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Waombee msamaha au usiwaombee. Hata ukiwaombea msamaha mara sabini, Mwenyezi Mungu hatawasamehe" kisha akasema: "Hakika Mwenyezi Mungu hawaongoi watu wavukao mipaka."

7. Hao ndio wanaosema: Msitoe mali kwa ajili ya walioko kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu, ili waondokelee mbali! Na Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye hazina za mbingu na ardhi, lakini wanafiki hawafahamu. 8. Wanasema: Tukirejea Madina mwenye utukufu zaidi bila ya shaka atamfukuza aliye mnyonge. Na Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye utukufu - Yeye, na Mtume wake, na Waumini. Lakini wanafiki hawajui.

# {7} Haya ni kwa sababu ya uadui wao mkubwa dhidi ya Nabii -rehema na amani za Mwenyezi Mungu zimshukie - na Waislamu, walipoona kukusanyika kwa maswahaba zake, muungano wao, na kuharakisha kwao katika kumridhisha Mtume - rehema na amani za Mwenyezi Mungu ziwe juu yake. Wakasema kwa madai yao mabovu: "Msitoe mali kwa ajili ya walioko kwa Mtume wa Mwenyezi Mungu, ili waondokelee mbali!" Hakika wao ni kwa madai yao, lau si mali za wanafiki na vile walivyovitoa kwa ajili yao, basi hawangekusanyika kwa ajili ya kuinusuru dini ya Mwenyezi Mungu! Haya ni miongoni mwa mambo ya kustaajabisha sana kwamba wanafiki hawa, ambao ndio watu wanaofanya juhudi kubwa zaidi kuisaliti dini na kuwadhuru Waislamu, wanadai madai hayo, ambayo hayawezi kumpendeza isipokuwa wale ambao hawana elimu kuhusiana na uhakika, na ndiyo maana Mwenyezi Mungu Mtukufu akasema akipinga kauli yao: "Na Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye hazina za mbingu na ardhi." Basi humpa riziki amtakaye, na humnyima riziki hiyo amtakaye. Na huwafanya rahisi visababu amtakaye, na huvifanya kuwa vigumu kwa amtakaye, "lakini wanafiki hawafahamu." Ndiyo, maana wakasema maneno hayo ambayo yanamaanisha kwamba hazina za riziki ziko mikononi mwao na chini ya utashi wao.

# {8} "Wanasema: Tukirejea Madina mwenye utukufu zaidi bila ya shaka atamfukuza aliye mnyonge." Haya yalitokea wakati wa Vita vya Al-Muraisi', ambapo baadhi ya Muhajirina na Ansari walikuwa na baadhi ya maneno yaliyosumbua akili zao. Hapo ndipo ukadhihiri unafiki wa wanafiki, na yakadhihirika yale yaliyomo nyoyoni mwao, na kiongozi wao, Abdullah bin Ubayy bin Salul, akasema: Mfano wetu na mfano wa watu hawa - yaani, Wahajirina - si kitu isipokuwa kama alivyosema msemaji: 'Mnenepeshe mbwa wako naye atakukula.' Akasema: 'Tukirejea Madina mwenye utukufu zaidi bila ya shaka atamfukuza aliye mnyonge,' kwa kudai kwamba yeye na ndugu zake wanafiki ndio watukufu, na kwamba Mtume wa Mwenyezi Mungu na wanaomfuata ndio wanyonge, lakini jambo hilo ni kinyume na alivyosema mnafiki huyu, ndiyo maana Mwenyezi Mungu Mtukufu akasema: "Na Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye utukufu - Yeye, na Mtume wake, na Waumini. Lakini wanafiki hawajui" hilo. Ndiyo maana wakadai kuwa wao ndio watukufu, kwa sababu ya kudanganyika na batili waliyo nayo.

Kisha Mwenyezi Mungu Mtukufu akasema:

9. Enyi mlioamini! Yasikusahaulisheni mali yenu, wala watoto wenu, kumkumbuka Mwenyezi Mungu. Na wenye kufanya hayo, basi hao ndio waliohasiri. 10. Na toeni katika tulichokupeni kabla hayajamfikia mmoja wenu mauti, tena hapo akasema: 'Mola wangu Mlezi! Huniakhirishi muda kidogo, nipate kutoa sadaka sana, na niwe katika watu wema?' 11. Wala Mwenyezi Mungu hataiakhirisha nafsi yoyote unapofika muda wake. Na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda.

# {9} Mwenyezi Mungu anawaamuru waja wake waumini kumtaja kwa wingi. Kwani katika hayo kuna faida, mafanikio, na mambo mengi mazuri, na anawakataza wasiache mali zao na watoto wao kuwashughulisha mbali kumkumbuka. Kwani nafsi nyingi zimeumbiwa kupenda mali na watoto, kwa hivyo zikavitanguliza mbele ya kumpenda Mwenyezi Mungu, lakini katika hayo kuna hasara kubwa, na ndiyo maana Mwenyezi Mungu Mtukufu akasema: "Na wenye kufanya hayo" na akasahaulishwa na mali yake na watoto wake kumkumbuka Mwenyezi Mungu, "basi hao ndio waliohasiri" furaha ya milele, na neema ya kudumu. Kwa sababu waliyapendelea yenye kuisha kuliko yanayobakia. Amesema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Hakika mali yenu na watoto wenu ni jaribio. Na kwa Mwenyezi Mungu upo ujira mkubwa."

# {10} Na kauli yake: "Na toeni katika tulichokupeni;" yanaingia katika hilo mali inayotolewa kwa ajili ya matumizi ya faradhi kama vile Zakaa, kafara, na matumizi anayopewa mke na watumwa waliomilikiwa, na mfano wa hayo, na pia matumizi yaliyopendekezwa kama vile kutoa mali kwa ajili ya mambo mema yote. Alisema: "katika tulichokupeni" ili kuashiria kwamba Mwenyezi Mungu hakuwatwika waja wake majukumu ya kutoa mali ambayo yanawasumbua na kuwawia magumu. Bali aliwaamrisha kutoa sehemu tu katika yale aliyowaruzuku na akayafanya kuwa mepesi na kusahihisha visababu vyake. Basi na wamshukuru yule aliyewapa kwa kuwafariji ndugu zao wenye shida, na wafanye haraka kufanya hivyo kabla ya mauti ambayo ikiwa yatakuja, hapo mja hataweza kuleta chembe ya wema, na ndiyo maana akasema: "kabla hayajamfikia mmoja wenu mauti, tena hapo akasema" akijutia yale ambayo hakufanya vyema wakati alipokuwa ana uwezo, akiomba kurejeshwa ambako ni kitu kisichowezekana: "'Mola wangu Mlezi! Huniakhirishi muda kidogo'" ili niweze kufanya niliyokosa kufanya, "na nipate kutoa sadaka sana" kutoka katika mali yangu kile ambacho kwacho nitaweza kuepuka adhabu, na kwacho nitastahiki ujira mkubwa, "na niwe katika watu wema;" kwa kutekeleza maamrisho yote na kujiepusha na makatazo, na hili linajumuisha Hija na mengineyo.

# {11} Na maombi haya na kutamani huku tayari wakati wake umeshapita, na wala hawezi kuyafanya tena, na ndiyo maana akasema: "Wala Mwenyezi Mungu hataiakhirisha nafsi yoyote unapofika muda wake" ulioandikwa. "Na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda" ya heri na maovu, kisha atakulipeni kwa yale aliyojua kuwahusu ya nia zenu na vitendo vyenu.

Imekamilika tafsiri ya surat Al-Munafiqun, na sifa njema ni za Mwenyezi Mungu.

* * *