Tafsiri ya surat Taghabun

Ilishuka Makka

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwingi wa kurehemu.

1. Kinamtakasa Mwenyezi Mungu kila kilichomo katika mbingu na katika ardhi. Ufalme ni wake, na sifa njema ni zake. Na Yeye ni Mwenye uweza juu ya kila kitu. 2. Yeye ndiye aliyekuumbeni. Miongoni mwenu yupo aliye kafiri, na yupo aliye Muumini. Na Mwenyezi Mungu anayaona mno mnayoyatenda. 3. Ameziumba mbingu na ardhi kwa haki, na akakupeni sura, na akazifanya nzuri sura zenu. Na marudio ni kwake. 4. Anajua vilivyomo katika mbingu na ardhi, na anajua mnayoyaficha na mnayoyaweka hadharani. Na Mwenyezi Mungu ni Mjuzi wa yaliyomo vifuani.

# {1} Aya hizi tukufu zina maelezo mengi makubwa ya Muumba. Alitaja ukamilifu wa uungu wake, Yeye aliyetakasika, Mtukufu, na upana wa utajiri wake, haja kubwa ya viumbe vyote kwake, na kutakaswa na vyote vilivyomo mbinguni na ardhini kwa kumhimidi Mola wao Mlezi, na kwamba ufalme wote ni wa Mwenyezi Mungu. Kwa hivyo, hakuna kiumbe chenye kuondoka katika ufalme wake, na sifa njema zote ni zake. Kuhimidiwa kwote ni kwake kwa sababu ya sifa zake kamilifu, na anahimidiwa kwa sababu ya vitu alivyoviumba, na anahimidiwa kwa hukumu alizozitunga katika sheria na neema alizopeana. Na uwezo wake ni wa kujumuisha kila kitu ambao hakuna kitu kilichopo kinachoweza kutoka nje yake. Kwa hivyo hakuna anachotaka kinachoweza kumshinda.

# {2} Alitaja kwamba Yeye ndiye aliyewaumba waja na akawafanya miongoni mwa Muumini na kafiri. Basi Imani yao na ukafiri wao vyote vinatokana na mipango ya Mwenyezi Mungu na mapitisho yake, na Yeye ndiye aliyetaka hayo hatokee kwao; kwa kuwapa uwezo na utashi, kwavyo wanaweza kufikia kila wanachotaka, kiwe ni maamrisho au makatazo. "Na Mwenyezi Mungu anayaona mno mnayoyatenda."

# {3} Alipotaja kuumbwa kwa mwanadamu, anayeamrishwa na kukatazwa, akataja kuumbwa kwa viumbe vilivyobakia, akasema: "Ameziumba mbingu na ardhi." Yaani, miili yake na vyote vilivyomo ndani yake, na akaviumba vyema sana "kwa haki." Yaani, kwa hekima na makusudio aliyoyakusudia "na akakupeni sura, na akazifanya nzuri sura zenu." Kama alivyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Bila ya shaka tumemuumba mtu kwa umbo lililo bora kabisa," kwa hivyo, mwanaadamu ndiye kiumbe bora zaidi kuliko viumbe vyote kwa sura, na mwenye mwonekano mrembo zaidi. "Na marejeo ni kwake" siku ya Kiyama, kisha atakulipeni kwa imani yenu na ukafiri wenu, na atakuulizeni juu ya neema zake alizokujalieni. Je, mlimshukuru au la?

# {4} Kisha akataja ujumla ya elimu yake, na akasema: "Anajua vilivyomo katika mbingu na ardhi" Yaani, ya siri na dhahiri, ya ghaibu na yanayoonekana. "Na anajua mnayoyaficha na mnayoyaweka hadhanari. Na Mwenyezi Mungu ni Mjuzi wa yaliyomo vifuani." Yaani, ikiwa ni pamoja na siri zake nzuri, na vitu vilivyofichika vibaya, nia njema na malengo mabovu. Na ikiwa anajua vyema yaliyomo vifuani, basi inamlazimu mtu mwenye akili timamu na mwenye msukumo wa kutenda mema ajitahidi kulinda ndani yake kutokana na tabia chafu na kusifika na tabia nzuri.

5. Kwani haikukujieni habari ya wale waliokufuru kabla, wakaonja matokeo mabaya ya mambo yao? Na wao wana adhabu iliyo chungu. 6. Hayo ni kwa kuwa Mitume wao walikuwa wakiwajia kwa hoja zilizo wazi, nao wakasema: 'Hivyo binadamu ndio atuongoe?' Basi wakakufuru, na wakageuka upande. Mwenyezi Mungu akawa hana haja nao. Na Mwenyezi Mungu ni Mkwasi, si mhitaji, naye ni Msifiwa.

# {5} Mwenyezi Mungu alipotaja miongoni mwa sifa zake kubwa na kamilifu kile anachojulikana kwacho, na kuabudiwa, na kufanywa bidii katika yale yanayomridhisha, na kujiweka mbali na yenye kumkasirisha, akajulisha aliyowafanyia umma wa zamani na karne zilizopita, ambayo habari zao zinaendelea kusemwa na watu wa baadaye, na yasemwa na wakweli, na kwamba Mitume wao walipowajia kwa Haki, wakawakadhibisha na wakawafanyia ukaidi, basi Mwenyezi Mungu akawaonjesha matokeo mabaya ya mambo yao katika dunia, na akawafedhehesha humo. "Na wao wana adhabu iliyo chungu" katika Akhera.

# {6} Ndiyo maana akataja sababu ya adhabu hii, akasema: "Hayo" mateso na adhabu ambayo tuliwafikishia "kwa kuwa Mitume wao walikuwa wakiwajia kwa hoja zilizo wazi," zinazoashiria haki na batili, lakini wakazichukia mno na wakawatakabaria Mitume wao, na wakasema: "Hivyo binadamu ndio atuongoe?" Yaani, hawana ubora wowote juu yetu. Basi ni kwa kitu gani Mwenyezi Mungu akawachagua badala ya sisi? Kama alivyosema katika Aya nyengine: "Mitume wao wakawaambia: Sisi kweli si chochote ila ni wanadamu kama nyinyi. Lakini Mwenyezi Mungu humfanyia hisani amtakaye katika waja wake." Basi wakataka kufungia fadhila na neema za Mwenyezi Mungu zisiwafikie Manabii wake kuwa ni Mitume kwa viumbe, na wakajivuna kuwafuata, basi wakapewa mtihani wa kuabudu miti na mawe na mengineyo, "basi wakamkufuru" Mwenyezi Mungu, "na wakageuka upande" wakaacha kumtii. "Mwenyezi Mungu akawa hana haja nao." Hakuwajali na wala upotofu wao haumdhuru hata kidogo. "Na Mwenyezi Mungu ni Mkwasi, si mhitaji, naye ni Msifiwa." Mwenyezi Mungu ndiye Mwenye kujitosha kikamilifu kabisa kwa namna zote. Naye ni msifiwa mno katika maneno yake, matendo yake na sifa zake.

7. Wale waliokufuru wanadai kuwa hawatafufuliwa. Sema: Kwani? Ninaapa kwa Mola wangu Mlezi! Hapana shaka mtafufuliwa, na kisha hapana shaka mtaambiwa mliyoyatenda. Na hayo ni mepesi kwa Mwenyezi Mungu.

# {7} Mwenyezi Mungu Mtukufu anajulisha juu ya ukaidi wa makafiri, madai yao ya uwongo, na kukanusha kwao kufufuliwa bila ya elimu, wala mwongozo, wala Kitabu chenye nuru. Basi akamuamrisha kiumbe wake mtukufu zaidi kwamba aape kwa Mola wake Mlezi kuhusu kufufuliwa kwao, na malipo yao juu ya maovu yao na kukanusha kwao haki. "Na hayo ni mepesi kwa Mwenyezi Mungu." Kwani hata kama ni vigumu, au hata haiwezekani kulingana na viumbe, basi hakika ikiwa nguvu zao zote kama zingeunganishwa pamoja ili kumfufua mtu mmoja aliyekufa, hawangeweza kufanya hivyo. Ama Mwenyezi Mungu Mtukufu akitaka kitu, Yeye kwa hakika hukiambia: Kuwa na kinakuwa. Amesema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Na itapulizwa katika barugumu, wazimie waliomo mbinguni na waliomo katika ardhi, isipokuwa ambaye Mwenyezi Mungu alimtaka. Kisha itapulizwa ndani yake mara nyingine. Hapo, tazama, watainuka wawe wanangojea."

8. Basi muaminini Mwenyezi Mungu na Mtume wake, na Nuru tuliyoiteremsha. Na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda.

# {8} Mwenyezi Mungu Mtukufu alipotaja ukanushaji wa wale waliokanusha kufufuliwa, na kwamba hilo linawafanya kumkufuru Mwenyezi Mungu na Ishara zake, akaamrisha kinachotukinga mbali na maangamizo na mashaka, nacho ni kumwamini Yeye, Mtume wake, na Kitabu chake. Na Mwenyezi Mungu akakiita nuru kwa sababu nuru ni kinyume cha giza. Kwa hivyo, yaliyomo ndani ya Kitabu alichoteremsha Mwenyezi Mungu ya hukumu, sheria mbalimbali na habari mbalimbali ni nuru za kujiongoza kwazo katika viza vya ujinga ulioenea, na kutembea kwazo katika kina cha usiku mnene, na kingine kisichokuwa kukijali Kitabu cha Mwenyezi Mungu ni elimu ambazo madhara yake ni zaidi kuliko manufaa yake, bali hata hazina heri wala manufaa, isipokuwa mambo yenye kuafikiana na yale waliyoyaleta Mitume. Na kumwamini Mwenyezi Mungu, Mtume wake na Kitabu chake kunahitaji mtu kuwa na uhakika kamili na yakini ya ukweli juu yake na kutenda kwa mujibu wa kusadiki huko kwa kutekeleza maamrisho na kuepuka makatazo. "Na Mwenyezi Mungu anazo habari za mnayoyatenda." Kisha atakulipeni kwa matendo yenu mema na mabaya.

9. Siku atakayokukusanyeni kwa ajili ya Siku ya Mkusanyiko. Hiyo ni siku ya kupunjana. Na anayemuamini Mwenyezi Mungu na akatenda mema, atamfutia maovu yake, na atamuingiza katika Mabustani ya mbinguni yenye kupitiwa kati yake mito, watadumu humo milele. Huko ndiko kufuzu kukubwa. 10. Na wale waliokufuru na wakakadhibisha Ishara zetu, hao ni watu wa Motoni, watadumu humo milele. Na hayo ndiyo marejeo mabaya mno.

# {9} Maana yake ni kwamba: Kumbukeni Siku ya mkusanyiko ambao Mwenyezi Mungu atawakusanya wa mwanzo na wa mwisho, na atawasimamisha katika mahali pa kusimama makubwa mno, na atawaambia yale waliyoyatenda. Kisha itadhihiri tafauti na kupunjana baina ya viumbe, na baadhi ya watu watapandishwa daraja za juu katika vyumba vya juu na nyumba za juu zenye starehe na raha zote, na watu wengine watashushwa hadi ngazi za chini kabisa, mahali pa wasiwasi kubwa, masikitiko, huzuni na adhabu kali. Hayo ni kwa sababu ya yale waliyojitangulizia wenyewe katika siku za uhai wao, na ndiyo maana akasema: "Hiyo ni siku ya kupunjana." Waumini watawapunja waliovuka mipaka, na wahalifu watajua kwamba hawakuwa katika chochote chenye faida, na kwamba wao ndio wenye hasara. Ni kana kwamba ilisemwa: Mafanikio, mashaka, furaha na adhabu vitatokea kwa nini? Basi [Mwenyezi Mungu] akataja sababu za hayo kwa kusema: "Na anayemuamini Mwenyezi Mungu" kwa Imani kamili, yenye kujumlisha yale yote aliyoyaamrisha Mwenyezi Mungu kuyaamini, "na akatenda mema" miongoni mwa mambo ya faradhi na ya kujitolea, kama vile kutekeleza haki za Mwenyezi Mungu na haki za waja wake, "Atamuingiza katika Mabustani ya mbinguni yenye kupitiwa kati yake mito." Humo kuna yale yanayotamaniwa na nafsi, na macho yanapendezwa nayo, na roho zinayachagua, na nyoyo zinatamani sana, na utakuwa mwisho wa yote yanayotakiwa ni kwamba "watadumu humo milele. Huko ndiko kufuzu kukubwa."

# {10} "Na wale waliokufuru na wakakadhibisha Ishara zetu" bila ya uthibitisho wa kisheria wala wa kiakili. Bali aliwajia na ushahidi ulio wazi, lakini wakaukadhibisha na wakayafanyia ukaidi yale ambayo uliashiria. "Hao ni watu wa Motoni, watadumu humo milele. Na hayo ndiyo marejeo mabaya mno" kwa sababu umejumuisha kila mabaya, ugumu, taabu na adhabu.

11. Haufiki msiba wowote ila kwa idhini ya Mwenyezi Mungu. Na mwenye kumuamini Mwenyezi Mungu, huuongoa moyo wake. Na Mwenyezi Mungu anajua zaidi kila kitu. 12. Na mtiini Mwenyezi Mungu, na mtiini Mtume. Mkigeuka, basi hakika juu ya Mtume wetu ni kufikisha (Ujumbe wake) kwa uwazi tu. 13. Mwenyezi Mungu, hapana mungu isipokuwa Yeye. Na juu ya Mwenyezi Mungu, basi na wategemee Waumini.

# {11} Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema: "Haufiki msiba wowote ila kwa idhini ya Mwenyezi Mungu." Hili linajumuisha misiba yote katika nafsi, mali, watoto, wapenzi na mengineyo. Kila linalowasibu waja wake ni kwa sababu ya mipango na mapitisho ya Mwenyezi Mungu. Tayari Mwenyezi Mungu alishayajua hayo, kalamu yake ikayaandika, mapenzi yake yakatekelezeka hivyo, na hekima yake ikahitaji yawe hivyo. Lakini suala zima ni: Je, mja atafanya kazi aliyo nayo katika nafasi hii au hataifanya? Akifanya hivyo, basi ana malipo mengi mazuri duniani na akhera. Ikiwa ataamini kuwa yametoka kwa Mwenyezi Mungu, akayakubali na akasalimu amri kwake, basi Mwenyezi Mungu atauongoza moyo wake. Kwa hivyo atatulia na wala hatasumbuka kwa sababu ya misiba, kama yatakavyomtokea yule ambaye moyo wake haujaongozwa na Mwenyezi Mungu. Bali Mwenyezi Mungu humjaalia uthabiti yanapotokea na kufanya kulingana na namna inavyotaka subira, kwa hivyo anapata malipo ya haraka zaidi ya malipo mengi ambayo Mwenyezi Mungu alimwekea Siku ya Kiyama. Kama alivyosema Mwenyezi Mungu: "Hakika wenye subira watapewa ujira wao bila ya hesabu." Na ikajulikana kutokana na hili kwamba yeyote asiyemwamini Mwenyezi Mungu wakati misiba inatokea, kwamba hakuona mipango na mapitisho ya Mwenyezi Mungu, bali alisimamia kwenye visababu vyake tu, basi ataachiliwa mbali na Mwenyezi Mungu atamkabidhi kwa nafsi yake. Na mja anapokabidhiwa nafsi yake, basi nafsi haina chochote isipokuwa hofu na wasiwasi kubwa, ambayo ni adhabu ya haraka kwa mja kabla ya adhabu ya Akhera kwa yale aliyoyapuuza katika wajibu wa kuwa na subira. Haya yanahusiana na kauli yake "Na mwenye kumuamini Mwenyezi Mungu, huuongoa moyo wake" katika hali ya misiba mahsusi. Na ama yale yanayohusiana nayo kwa ujumla wa maneno, basi Mwenyezi Mungu alijulisha kwamba kila aaminiye, imani aliyoamrishwa ambayo ni kumwamini Mwenyezi Mungu, na Malaika wake, na vitabu vyake, na Mitume wake, na Siku ya Mwisho, na mipango yake ya heri yake na mibaya yake, basi ataisadikisha imani yake kwa yale yanayohitajiwa na imani hiyo miongoni mwa mambo yanayofungamana nayo na wajibu zake mbalimbali, na kwamba sababu hii aliyoifanya mja ndiyo kisababu kikubwa zaidi cha Mwenyezi Mungu kumwongoa katika maneno yake, vitendo, na hali zake zote, na katika elimu yake na matendo yake. Haya ndiyo malipo bora zaidi ambayo Mwenyezi Mungu huwapa wale walio na imani. Kama Mwenyezi Mungu alivyosema akitujulisha kwamba Yeye huwaimarisha Waumini katika maisha ya dunia na ya Akhera. Na asili ya uthabiti ni uthabiti wa moyo, subira yake, na yakini yake yanapotokea kila majaribio, akasema, "Mwenyezi Mungu huwatia imara wenye kuamini kwa kauli ya imara katika maisha ya dunia na katika Akhera." Basi wale walio na imani ndio watu waongofu mno katika mioyo, na walio na uthabiti zaidi mbele ya hali za shida na wasiwasi, kwa sababu ya imani waliyo nayo.

# {12} Na kauli yake, "Na mtiini Mwenyezi Mungu, na mtiini Mtume." Yaani, kwa kutekeleza amri yao na kujiepusha na makatazo yao. Kwani kumtii Mwenyezi Mungu na kumtii Mtume wake ndio furaha inazungukia hao na ndiyo kichwa cha kufaulu. "Mkigeuka" mkaacha kumtii Mwenyezi Mungu na kumtii Mtume wake, "basi hakika juu ya Mtume wetu ni kufikisha (Ujumbe wake) kwa uwazi tu." Yaani, anakufikishieni yale aliyokutuma nayo kwa njia iliyo bainifu na wazi, ndiyo hoja itathibitika juu yenu kwa hayo, wala hana chochote mikononi mwake kuhusiana na uongofu wenu wala kuhisabiwa kwenu matendo yenu. Ni Mwenyezi Mungu tu ndiye atakayekuhisabuni juu ya kumtii Mtume wake au la. Anajua ya siri na ya dhahiri.

# {13} "Mwenyezi Mungu" ambaye "hapana mungu isipokuwa Yeye." Yaani, yeye ndiye anayestahiki kuabudiwa na kufanyiwa uungu. Kwa hivyo kila kinachoabudiwa kisichokuwa Yeye, hicho ni batili. "Na juu ya Mwenyezi Mungu, basi na wategemee Waumini." Yaani, wamtegemee Yeye tu katika kila jambo linalowapata na lolote wanalotaka kufanya. Kwa maana hakuna jambo linaloweza kuwa jepesi isipokuwa kwa uwezo Mwenyezi Mungu, na hakuna njia ya kufanya hivyo isipokuwa kwa kumtegemea Mwenyezi Mungu. Na haiwezekani kumtegemea Mwenyezi Mungu mpaka mja awe na dhana nzuri juu ya Mola wake Mlezi na awe na imani naye katika kumtosheleza katika jambo ambalo anamtegemea juu yake. Na kutegemea kwa mja kunakuwa na kwa nguvu au dhaifu kulingana na imani ya mja.

14. Enyi mlioamini! Hakika miongoni mwa wake zenu na watoto wenu wamo maadui zenu. Basi tahadharini nao. Na mkisamehe, na mkapuuza, na mkaghufiria basi hakika Mwenyezi Mungu ni Mwingi wa maghfira, Mwenye kurehemu. 15. Hakika mali yenu na watoto wenu ni jaribio. Na kwa Mwenyezi Mungu upo ujira mkubwa.

# {14 - 15} Hili ni onyo kutoka kwa Mwenyezi Mungu kwa waumini kuhusu kudanganywa na wake wao na watoto wao. Kwani baadhi yao ni maadui zenu. Kwa sababu adui ni yule anayekutakia mabaya, basi jukumu lenu ni kujihadhari na wenye tabia hii, lakini nafsi zimefanywa kuwapenda wake na watoto, kwa hivyo Mwenyezi Mungu Mtukufu akawausia waja wake ili upendo huu usiwasababishie kutii matakwa ya wake zao na watoto wao, ambayo yameharamishwa na sheria, na akawatia moyo wafuate amri zake na watangulize radhi zake kwa sababu ya malipo makubwa aliyo nayo, ambayo yanajumuisha mambo makubwa yanayotafutwa na mambo ghali yanayopendwa, na kwamba wapendelee akhera kuliko dunia inayopita na kuisha. Na kwa kuwa kukataza kuwatii wake na watoto katika mambo yenye madhara kwa mja na onyo dhidi ya hilo huenda kukaleta dhana ya kuwa mkali kwao na kuwaadhibu, Mwenyezi Mungu Mtukufu akaamuru kuwatahadhari, kuachilia mbali na kuwasamehe. Kwani kuna manufaa katika haya ambayo hayahesabiki wala kufungika: "Na mkisamehe, na mkapuuza, na mkaghufiria basi hakika Mwenyezi Mungu ni Mwingi wa maghfira, Mwenye kurehemu." Kwa sababu malipo ni ya aina sawa na matendo. Kwa hivyo, mwenye kusamehe, Mwenyezi Mungu anamsamehe. Na anayeachilia mbali, Mwenyezi Mungu anaachilia mbali makosa yake. Na anayeamiliana na Mwenyezi Mungu Mtukufu katika yale anayoyapenda na atamiliana na waja wake katika yale wanayoyapenda na kuwanufaisha, atapata mapenzi ya Mwenyezi Mungu na mapenzi ya waja wake, na mambo yake yatanyooka sawa.

16. Basi mcheni Mwenyezi Mungu kama mwezavyo, na sikieni, na tiini, na toeni, itakuwa heri kwa nafsi zenu. Na mwenye kuepushwa na uchoyo wa nafsi yake, basi hao ndio waliofanikiwa. 17. Mkimkopesha Mwenyezi Mungu mkopo mzuri, atakuzidishieni maradufu, na atakusameheni. Na Mwenyezi Mungu ni Mwingi wa shukrani, Mstahamilivu. 18. Mwenye kujua siri na dhahiri, Mwenye nguvu, Mwenye hekima.

# {16} Mwenyezi Mungu Mtukufu anaamrisha afanyiwe ucha Mungu, ambao ni kutii amri zake na kuepuka makatazo yake, na akafungia hilo kwamba mtu awe na uwezo. Basi aya hii inaashiria kwamba kila wajibu ambao mja hawezi kuufanya, anakuwa halazimiki kuufanya, na kwamba ikiwa ataweza kutekeleza baadhi ya maamrisho na akashindwa kutekeleza baadhi yake, anafanya kile anachoweza kufanya na kile ambacho hawezi kufanya kinakuwa si lazima juu yake. Kama alivyosema Nabii -rehema na amani na Mwenyezi Mungu ziwe juu yake: “Nikikuamrisheni kufanya jambo, basi fanyeni kwacho kiasi muwezavyo.” Inaingia katika kanuni hii ya kisheria matawi madogo mengi sana. Na kauli yake: "Na sikilizeni." Yaani, sikilizeni anachokunasihini kwacho Mwenyezi Mungu na sheria ya hukumu mbalimbali anazokuwekeeni, na yajueni na muyafuate. "Na tiini" Mwenyezi Mungu na Mtume wake katika mambo yenu yote, "na toeni" mali za kisheria za faradhi na za kupendekezwa. Kitendo chenu hicho kitakuwa heri kwenu duniani na akhera. Kwani heri yote iko katika kutii maamrisho ya Mwenyezi Mungu Mtukufu, kukubali nasaha zake, na kufuata sheria yake. Na ubaya wote upo katika kukiuka hilo. Lakini kuna ugonjwa ambao huzizuia nafsi nyingi kutoa mali iliyoamrishwa. Na ni ubahili ambao nafsi nyingi zimefanywa kuwa nao. Kwani hizo hufanyia mali ubahili, na zinapenda uwepo wake, na zinachukia sana kutoka kwake katika mkono. Basi yule ambaye Mwenyezi Mungu atamkinga mbali na "uchoyo wa nafsi yake" kwa kuiruhusu nafsi yake kutoa mali za faida kwake, "basi hao ndio waliofanikiwa." Kwa sababu walifikia yale yaliyokuwa yakitamaniwa na wakaepukana na yale yaliyokuwa yakiogopewa. Bali huenda hili linajuuisha yote ambayo mja ameamrishwa na aliyokatazwa. Kwani ikiwa nafsi yake ni choyo, haiwezi kutekeleza yale iliyoamrishwa, wala haiwezi kutoa yaliyo mbele yake, basi tatafanikiwa. Bali atahasiri dunia na akhera, na ikiwa nafsi yake ni nafsi vumilivu na iliyotulia, yenye kuifungukia sheria ya Mwenyezi Mungu na kutafuta radhi zake, basi hakuna kitu baina yake na kufanya yale ambayo alijukumishwa kufanya isipokuwa kuyajua na kufahamu kwamba ni ya kumridhisha Mwenyezi Mungu Mtukufu, na kwa hiyo nafsi hiyo anafaulu na kushinda ushindi wote.

# {17} Kisha Mwenyezi Mungu Mtukufu akatia moyo kuhusiana na suala la kutoa mali, akasema: "Mkimkopesha Mwenyezi Mungu mkopo mzuri" ambayo ni kila mali iliyotolewa kutokana na vilivyo halali ikiwa mja atataka kwayo uso wa Mwenyezi Mungu na akaiweka mahali pake. "Atakuzidishieni maradufu." Na kila alichotoa pia kitazidishwa mara kumi mfano wake, hadi mizidisho mara mia saba, hadi mizidisho mara nyingi zaidi. Na pamoja na mizidisho hiyo, Mwenyezi Mungu "atakusameheni" dhambi zenu kwa sababu ya mali mlizotoa na sadaka yenu. Kwani [Mwenyezi Mungu] hufuta dhambi kwa sadaka na matendo mema. "Hakika mema huondoa maovu" na akasema "Na Mwenyezi Mungu ni Mwingi wa shukrani, Mstahamilivu." Haharakishi kumwadhibu yule anayemuasi, bali humpa muhula wala hampuuzi. "Na lau kuwa Mwenyezi Mungu angeliwachukulia watu kwa waliyoyachuma, basi asingelimuacha juu ya ardhi hata mnyama mmoja. Lakini Yeye anawachukulia mpaka ufike muda maalumu." Na Mwenyezi Mungu Mtukufu ni Mwenye kushukuru mno. Anapokea kutoka kwa waja wake matendo kidogo, na huwalipa juu yake ujira mwingi. Na Mwenyezi Mungu Mtukufu anashukuru wale wanaostahimili taabu, mambo mazito, na aina nzito nzito za majukumu kwa ajili yake. Na mwenye kuacha kitu kwa ajili ya Mwenyezi Mungu, Mwenyezi Mungu anamlipa mema zaidi yake.

# {18} "Mwenye kujua siri na dhahiri." Yaani, yale ambayo hawayaoni wala hawayajui waja miongoni mwa askari ambao Yeye tu ndiye anayewajua, na wanayoyaona miongoni mwa viumbe. "Mwenye nguvu" ambaye hashindwi au kuzuiwa, ambaye alishinda kila kitu. "Mwenye hekima" katika uumbaji wake na amri zake, anayeweka vitu mahali pake sahihi.

Imekamilika tafsiri ya sura hii, na sifa njema ni za Mwenyezi Mungu.

* * *