Tafsiri ya Surat Ash-Sharh

Ilishuka Makka

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwingi wa kurehemu

1. Hatukukunjulia kifua chako? 2. Na tukakuondolea mzigo wako. 3. Uliovunja mgongo wako? 4. Na tukakunyanyulia utajo wako? 5. Basi kwa hakika pamoja na uzito upo wepesi. 6. Hakika pamoja na uzito upo wepesi. 7. Na ukipata faragha, fanya juhudi. 8. Na Mola wako Mlezi ndio mshughulikie.

# {1 - 4} Mwenyezi Mungu Mtukufu anasema akimkumbusha Mtume wake neema zake: "Hatukukunjulia kifua chako" Kwa kukuteremshia sheria za dini, wito kwa Mwenyezi Mungu, kuwa na maadili mema, kutafuta maisha ya akhera, na kusahihisha mambo ya heri. Kwani hakikuwa chenye dhiki kilichobanika kisichotaka kufuata heri. "Na tukakuondolea mzigo wako" yaani, dhambi zako. "Uliovunja mgongo wako?" Kama alivyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Ili Mwenyezi Mungu akusamehe makosa yako yaliyotangulia na yajayo" kisha akasema "Na tukakunyanyulia utajo wako?" Yaani, tumeitukuza hadhi yako, na tumekufanya kutajwa kwa sifa nzuri na za hali ya juu ambazo hakuna hata mmoja miongoni mwa viumbe aliyewahi kuzifikia. Kwa hivyo, Mwenyezi Mungu hatajwi, isipokuwa Mtume wake – rehema na amani zimshukie – atatajwa pamoja naye. Kama ilivyo katika kuingia katika Uislamu, katika adhana, kukimu swala, khutba mbalimbali... na mambo mengineyo miongoni mwa mambo ambayo Mwenyezi Mungu ameuinua utajo wa Mtume wake Muhammad -rehema na amani zimshukie - naye anao katika nyoyo za umma wake upendo, heshima na taadhima ambazo hakuna mtu mwingine yeyote anazo baada ya Mwenyezi Mungu Mtukufu. Kwa hivyo Mwenyezi Mungu amlipe kwa sababu ya umma wake bora zaidi ya anavyowezakumlipa Nabii kwa sababu ya umma wake.

# {5 - 6} Na kauli yake: "Basi kwa hakika pamoja na uzito upo wepesi. Hakika pamoja na uzito upo wepesi." Hii ni bishara kubwa kwamba kila inapopatikana dhiki na shida, basi urahisi unaambatana nayo na kuwa pamoja nayo, kiasi kwamba hata ikiwa uzito utaingia kwenye shimo la mjusi, basi wepesi ungeuingilia humo na kuutoa nje. Kama alivyosema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Mwenyezi Mungu atajaalia baada ya dhiki faraja," na kama Nabii - rehema na amani zimshukie -alivyosema: "Hakika pamoja na dhiki kuna faraja, na hakika pamoja na dhiki kuna wepesi." Neno uzito katika Aya hizi mbili limekuja kama nomino maalumu ili kuashiria kwamba ni mmoja, nalo neno wepesi limetumika katika hali ya nomino ya kawaida ili kuashiria kwamba wepesi hujirudiarudia. Kwa hivyo, uzito mmoja hauwezi kushinda wepesi mbili. Na pia matumizi ya herufi alif na lam katika neno uzito kwa Kiarabu, yenye maana ya ujumla, yanaashiria kwamba kila uzito hata ukiwa mgumu kiasi gani, lazima mwishoni mwake kuna wepesi.

# {7 - 8} Kisha [Mwenyezi Mungu] akamwamrisha Mtume wake kwanza, na Waumini kwa kumfuata, kumshukuru na kutimiza wajibu wa neema zake, akasema: "Na ukipata faragha, fanya juhudi" yaani unapomaliza shughuli zako, na kukawa hakuna kitu kinachobaki moyoni mwako cha kuuzuia, basi jitahidini katika ibada na dua, "Na Mola wako Mlezi" peke yake "ndio mshughulikie." Yaani, kuwa na shauku kubwa ya kutaka kuitikiwa dua zako, na usiwe miongoni mwa wale ambao wanapomaliza, wanafanya mchezo na wakampa mgongo Mola wao Mlezi na pia utajo wake, basi ukawa miongoni mwa waliohasirika. Na imesemwa kwamba maana yake ni kwamba unapomaliza swala na ukaikamilisha, basi jitahidi katika kuomba dua, na Mola wako Mlezi ndio mshughulikie kwa kuomba unayoyataka. Aliyeisema kauli hii iliitumia kama ushahidi wa uhalali wa kuomba dua na kumtaja Mwenyezi Mungu baada ya swala za lazima. Na Mwenyezi Mungu ndiye ajuaye hilo zaidi.

Imekamilika, na sifa njema ni za Mwenyezi Mungu.

* * *