Tafsiri ya Surat Al-Buruj

Ilishuka Makka

Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa rehema, Mwingi wa kurehemu

1. Ninaapa kwa mbingu yenye Buruji! 2. Na kwa siku iliyoahidiwa! 3. Na kwa shahidi na kinachoshuhudiwa! 4. Wameangamizwa watu wa makhandaki. 5. Yenye moto wenye kuni nyingi. 6. Walipokuwa wamekaa hapo. 7. Na wao ni mashahidi wa yale waliyokuwa wakiwafanyia Waumini. 8. Nao hawakuona baya lolote kwao ila kuwa wakimuamini Mwenyezi Mungu, Mwenye nguvu, Msifiwa. 9. Ambaye anao ufalme wa mbingu na ardhi; na Mwenyezi Mungu ni shahidi wa kila kitu. 10. Hakika waliowafitini Waumini wanaume na Waumini wanawake, kisha hawakutubu, basi watapata adhabu ya Jahannamu na watapata adhabu ya kuungua. 11. Hakika walioamini na wakatenda mema watapata Bustani zenye mito ipitayo kati yake. Huko ndiko kufuzu kukubwa. 12. Hakika kutesa kwa Mola wako Mlezi ni kukali. 13. Yeye ndiye anayeanzisha na ndiye anayerejeza tena. 14. Naye ni Mwenye kusamehe, Mwenye mapenzi. 15. Mwenye Kiti cha Enzi, Mtukufu. 16. Atendaye ayatakayo. 17. Je! Zimekuwasilia habari za majeshi? 18. Ya Firauni na Thamudi? 19. Lakini waliokufuru wamo katika kukadhibisha. 20. Na Mwenyezi Mungu nyuma yao amewazunguka. 21. Bali hii ni Qur-ani tukufu. 22. Katika Ubao Uliohifadhiwa.

# {1 - 3} "Ninaapa kwa mbingu yenye Buruji!" Yaani, yenye mahali pa mashukio ya jua, mwezi, na sayari, ambazo zimepangika sawasawa katika mwendo wake utaratibu na nidhamu kamilifu kabisa, jambo linaloonyesha ukamilifu wa uwezo wa Mwenyezi Mungu, rehema zake, upana wa elimu yake na hekima yake. "Na kwa siku iliyoahidiwa!" Nayo ni Siku ya Kiyama ambayo Mwenyezi Mungu aliahidi viumbe kuwa atawakusanya ndani yake na atawajumuisha humo wa mwanzo wao na wa mwisho wao na wa mbali wao na wa karibu wao, siku ambayo Mwenyezi Mungu hawezi kubadilisha wala kuvunja ahadi yake. "Na kwa shahidi na kinachoshuhudiwa!" Haya yanajumuisha kila mwenye sifa hizi, yaani mwenye kuona, mwenye kuonwa, aliyepo, aliyeletwa. Na kinachokusudiwa na viapo hivi ni ishara zinazong'aa za Mwenyezi Mungu, hekima yake dhahiri, na rehema yake pana iliyoko katika viapo hivi. Na ilisemekana kwamba kinachokusudiwa na viapo hivi ni kauli yake:

# {4 - 9} "Wameangamizwa watu wa makhandaki." Nazo ni zile handaki zilizochombwa na hao watu ambao walikuwa makafiri waliokuwa wakiishi pamoja na watu Waumini, wakawahimiza waingie katika dini yao, lakini Waumini wakakataa kufanya hivyo, kwa hivyo makafiri hao wakachimba mahandaki katika ardhi, wakawasha humo moto, wakakaa pembezoni mwake, wakatia Waumini mtihanini kwa kuwaleta mbele ya moto huo. Basi yeyote aliyewaitikia wakawa wanamwachilia. Na anayeendelea kuamini, wakawa wanamtupa katika moto huo. Hiki ndicho kiwango kikubwa mno cha kupigana vita Mwenyezi Mungu na kundi lake la waumini, na ndiyo maana Mwenyezi Mungu akawalaani, akawaangamiza na akawaahidi adhabu. Akasema: “Wameangamizwa watu wa makhandaki." Kisha akaeleza maana ya mahandaki hayo kwa kauli yake. "Yenye moto wenye kuni nyingi, walipokuwa wamekaa hapo. Na wao ni mashahidi wa yale waliyokuwa wakiwafanyia Waumini." Hii ni miongoni mwa aina kubwa zaidi za kiburi na ugumu wa mioyo. Kwa sababu walichanganya kati ya kukufuru ishara za Mwenyezi Mungu, kuzifanyia ukaidi, kupigana vita na watu wake, na kuwatesa kwa adhabu hii ambayo nyoyo zinapasuka kwa sababu yake, na kuwepo kwao pamoja nao walipokuwa wanawatupa humo. Hali ni kuwa hawakuona baya lolote kwa Waumini ila kwa hali - wanayosifiwa kwa sababu yake na ambayo kwayo ndiyo wanaweza kuwa furahani, nayo ni kwamba walikuwa wamemuamini "Mwenyezi Mungu, Mwenye nguvu, Msifiwa mno." Yaani, mwenye nguvu ambaye kwa hizo alishinda kila kitu, na anayesifiwa katika maneno yake, vitendo vyake na sifa zake. "Ambaye anao ufalme wa mbingu na ardhi" kwa kuviumba viumbe, na kwamba wao ni waja wake ambao anawaendesha apendavyo. "Na Mwenyezi Mungu ni shahidi wa kila kitu" kwa elimu yake, kusikia kwake na kuona kwake. Basi je, wale waliomuasi hawahofu kwamba Mwenye Nguvu na Mwenye uwezo anaweza kuwachukua kwa adhabu? Au hawakujua wote kwamba wao ni wamilikiwa wa Mwenyezi Mungu, na kwamba hakuna mwenye mamlaka juu ya yeyote bila idhini ya Mmiliki wa kweli? Au imefichikana kwao kwamba Mwenyezi Mungu anayajua vyema matendo yao na atawalipa kwa hayo? Sivyo, hakika kafiri yuko katika udanganyifu, naye mjinga yuko katika upofu na upotevu mbali na njia iliyonyooka.

# {10} Kisha akawaonya, akawaahidi mazuri na akawafungulia mlango wa toba, akasema: "Hakika waliowafitini Waumini wanaume na Waumini wanawake, kisha hawakutubu, basi watapata adhabu ya Jahannamu na watapata adhabu ya kuungua." Al-Hasan, Mwenyezi Mungu amrehemu, alisema: 'Tazama ukarimu huu na upaji kwa wingi huu. Waliwaua vipenzi wake na watu wanaomtii, kisha akawaita watubu.'

# {11} Na alipotaja adhabu ya madhalimu, akataja malipo ya Waumini, akasema: "Hakika wale walioamini" kwa nyoyo zao "na wakatenda mema" kwa viungo vyao "watapata Bustani zenye mito ipitayo kati yake. Huko ndiko kufuzu kukubwa" nako ni kuweza kufikia radhi za Mwenyezi Mungu na makazi ya utukufu wake.

# {12} "Hakika kutesa kwa Mola wako Mlezi ni kukali" kwa wahalifu wa watu wa madhambi makubwa, naye yuko macho kwa madhalimu. Amesema Mwenyezi Mungu Mtukufu: "Na ndiyo kama hivyo ndivyo inavyokuwa Mola wako Mlezi anapoikamata miji inapokuwa imedhulumu. Hakika mkamato wake ni mchungu na mkali."

# {13} "Yeye ndiye anayeanzisha na ndiye anayerejeza tena" na hakuna mshiriki anayeshiriki naye katika haya.

# {14} "Naye ni Mwenye kusamehe" anayesamehe madhambi yote kwa anayetubia. "Mwenye mapenzi" anayependwa na vipenzi vyake kwa mapenzi tofauti na kitu kingine chochote. Na kama vile hakuna kitu kinachofanana naye katika sifa za utukufu wake, uzuri, maana na vitendo, basi pia upendo wake ndani ya mioyo ya viumbe wake maalumu unaofuatana na hilo, haufanani na aina yoyote ya upendo, na ndiyo maana kumpenda ndiyo msingi wa uja, nao ni upendo unaotangulia na kushinda upendo wote. Na kama upendo mwingine haufuatani nao, basi huo utakuwa ni adhabu kwa watu wake, na Yeye Mtukufu ndiye Mwenye mapenzi kwa vipenzi vyake, kama Mwenyezi Mungu Mtukufu alivyosema: "Anawapenda na wao wanampenda." Kuna siri nzuri sana katika hili; ambapo aliunganisha kati ya Mwenye mapenzi na Mwenye kusamehe mno; ili hili liashirie kuwa wenye madhambi wakitubu kwa Mwenyezi Mungu na kurudi kwake, atawasamehe madhambi yao na kuwapenda, kwa hivyo haisemwi kuwa watasamehewa dhambi zao, wala hatawapenda kama walivyosema baadhi ya watu waliokosea katika hili. Bali Mwenyezi Mungu hufurahishwa na toba ya mja wake anapotubia kuliko mtu anavyofurahia juu ya ngamia wake ambaye ana chakula chake na kinywaji chake juu yake na vyote vyenye kumfaa, kisha akampoteza katika nchi iliyo kame yenye maangamizo, na akakata tamaa naye. Kisha akajilaza chini ya kivuli cha mti, akingojea kifo. Na alipokuwa katika hali hii, tazama, ngamia wake huyo wa kusafiria akaja akasimama karibu na kichwa chake, basi akashika kamba zake za kumwendeshea. Kwa hivyo, Mwenyezi Mungu ana furaha kubwa zaidi kwa toba ya mja wake kuliko huyu anavyofurahia juu ya ngamia wake huyu. Na hii ndiyo furaha kubwa zaidi ambayo inaweza kukadiriwa. Basi sifa njema ni za Mwenyezi Mungu na kutajwa kwa uzuri, na upendo safi zaidi. Ni wema mkubwa wa jinsi gani huu kutoka kwake, na ni heri nyingi ya jinsi gani hii kutoka kwake, na ni ukarimu gani mwingi huu kutoka kwake, na ni neema pana jinsi gani hii kutoka kwake.

# {15} "Mwenye Kiti cha Enzi, Mtukufu." Yaani, mwenye Kiti cha Enzi kikubwa, ambacho katika ukubwa wake ni kwamba kimeenea mbingu, ardhi na mahali pa inapokanyaga miguu yake (Kursii). Kwani mahali hapo kwa kulinganisha na Kiti cha Enzi ni kama pete iliyotupwa katika jangwa kwa kulinganisha na ardhi iliyobaki. Na hapa Mwenyezi Mungu amekitaja Kiti cha Enzi kwa njia maalumu kwa sababu ya utukufu wake, na kwa sababu ndicho kiumbe maalumu zaidi kilicho karibu zaidi naye. Maana hii inatokea neno "Al-Majiid" likisomwa na kasra (herufi i) ili liwe sifa ya Kiti cha Enzi. Ama likisomwa na dhwamma (herufi u) basi linakuwa ni sifa ya Mwenyezi Mungu kwamba ni Mtukufu.

# {16} "Atendaye ayatakayo" Kwani akitaka kitu, Yeye husema tu: Kuwa, na kinakuwa, na hakuna awezaye kufanya mno anachotaka isipokuwa Mwenyezi Mungu tu. Kwa maana, kama viumbe watataka kitu, basi lazima utashi wao huo uwe chini ya na wasaidizi au vizuizi, lakini Mwenyezi Mungu hana wasaidizi au vizuizi kwa utashi wake kwa kile anachotaka.

# {17 - 18} Kisha akataja baadhi ya vitendo vyake vinavyoashiria ukweli wa yale waliyoyaleta Mitume wake, akasema: "Je, zimekufikia habari za majeshi? Ya Firauni na Thamudi?" Na vipi waliwakadhibisha Mitume, basi Mwenyezi Mungu akawafanya kuwa miongoni mwa walioangamizwa?

# {19} "Lakini waliokufuru wamo katika kukadhibisha" na kukaidi, na wala ishara za Mwenyezi Mungu haziwaingii kitu, na mawaidha hayawafai kitu.

# {20} "Na Mwenyezi Mungu nyuma yao amewazunguka" kwa elimu yake na uwezo wake. Ni kama kauli yake: "Hakika Mola wako Mlezi yupo kwenye mavizio anawavizia." Hili lina tishio kali kwa makafiri kuhusu adhabu ya Yule ambaye wako katika mshiko wake na chini ya uendeshaji wake.

# {21 - 22} "Bali hii ni Qur-ani tukufu." Yaani, ina maana pana, heri na elimu nyingi. "Katika Ubao Ulio Hifadhiwa" kutokana na mabadiliko, kuongezewa na kupunguzwa, na umehifadhiwa kutokana na mashetani. Humo Mwenyezi Mungu ameweka kila kitu. Na hili linaashiria utukufu wa Qur-ani na kuinuliwa kwake cheo mbele ya Mwenyezi Mungu. Na Mwenyezi Mungu ndiye ajuaye zaidi.

Imekamilika tafsiri yake

* * *